ေအာက္သားလက္ေအာက္က ရခိုင္နာမည္တိ

အကြ်န္ရို႕ရခိုင္စာပီနန္႔ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမွဳတိကို ေလ့လာၾကည့္ယင္းနန္႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိဧ့ ထူးျခားေရ
နာမည္ ထားပံုနန္႔ရခိုင္အသံထြက္ပံုတိကို သတိထားမိလာပါေရ။ ရခိုင္နန္႔ေအာက္သားရို႕ေရစာပီ
ယဥ္ေက်းမွဳနန္႔ကိုးကြယ္ေရ ဘာသာတရားတိမာမ်ားကာတူညီမွဳဟိေကေလ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးေရ အ
စဥ္အလာႀကီးမားေရ လူမ်ိဳးျဖစ္ေတအတြက္နန္႔ ကိုယ္ပိုင္ဟန္၊ကိုယ္ပိုင္စံနန္႔ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမွဳ
ဟိခစြာကား အမွန္ပင္ျဖစ္ပါေရ။ လူတစ္ေယာက္ကို ရခိုင္လူမ်ိဳးဟုတ္မဟုတ္ ဇာပိုင္သိႏိုင္ဖို႔ေလး

ဆိုေရ မီးခြန္းနန္႔ကိုယ့္စြာကို အေျဖရွာၾကည့္ေရခါ အခ်က္သံုးခ်က္ကို တြိလာရပါေရ။ (၁)ဝတ္စား
ဆင္ယင္မွဳကို ၾကည့္လို႔သိႏိုင္ေရ။(၂)အရုပ္အဆင္းကို ၾကည့္လို႔သိႏိုင္ေရ။(၃)နာမည္ကို ၾကည့္လို႔
သိႏိုင္ေရ။ အထက္ပါအခ်က္တိေရ တဆတ္ဆတ္နန္႔ေပ်ာက္စျပဳလာပါေရ။ အထူးသျဖင့္ အခ်က္
(၁)နန္႔ အခ်က္(၂) ေရ ရခိုင္ရို႕ဧ့လက္ငင္းဘဝတိနန္႔ ကင္းကြာလားခစြာကိုတြိရေရ။ အယင္က
ရခိုင္လူမ်ိဳးတိေရ တျခားလူမ်ိဳးနန္႔မတူတမူထူးျခားပနာ ဝတ္စားကတ္ေကေလ့ ဧနိ႔ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕
ကား ေခတ္ရီစီးေၾကာင္းကို လြန္ဆန္ႏိုင္ေရအစြမ္းသတၱိတိေပ်ာက္ဆံုးပနာ ကိုယ္ပိုင္ဝတ္စားဆင္
ယင္မွဳတိေပ်ာက္ဆံုးလားခပါဗ်ာလ္။ အရုပ္အဆင္းဖက္မာေလ့ သြီးေရာသြီးေႏွာမွဳတိ ပိုမ်ားလာေရ
အတြက္ ရခိုင္သားရို႕ ႀကံအင္လကၡဏာတိမွဳန္ဝါးလာစြာကို တြိရပါပနာယဥ္ေက်းမွဳေၾကာင့္ ရုပ္
သ႑န္ကိုကြဲျပားစီေရ နားထြင္းမဂၤလာ အခမ္းအနားတိေလ့ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမွဳနယ္ပယ္က ေပ်ာက္ကြယ္လာပါလတ္ပါေရ။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ျဖစ္ေတ ရခိုင္နာမည္တိကေလ့ အၿခီယိုင္ပါ
လတ္စြာကို တြိရပါေရ။ ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕ဧ့ နာမည္ထားပံုၾကည့္ေက ေအာက္သားတိနန္႔မတူေရ နာ
မည္ထားပံုတိေၾကာင့္ ကမၻာၿမီထက္မာ စံျပမ်ိဳးေစာင့္လူမ်ိဳးျဖစ္ေတ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးတိကပင္ သတိျပဳ
မိစြာကိုတြိရပါေရ။ ေယေကေလ့ ကာလၾကာရွည္လာေရ ကြ်န္ဘဝမာရခိုင္နာမည္ထားပံုထား
နည္းတိေျပာင္းလာပနာ ရခိုင္နာမည္တိထဲက ရခိုင္အသံထြက္တိေလ့ရခုိင္ရို႕ဧ့ ပင္မအသံထြက္
တိနန္႔မတူဘဲ ေအာက္သားအသံထြက္နန္႔ေဂ်း တူလာစြာကိုတြိရပါေရ။ ယင္းနာမည္တိကို စီစစ္
ၾကည့္လိုက္ေတခါ ေအာက္ပါအတိုင္းတြိလာရပါေရ။
(၁) ဦး၊ေဒၚ၊ေမာင္၊မ နန္႔ ရခိုင္နာမည္ 

ရခိုင္နန္႔ဗမာ လူမ်ိဳးႏွစ္ခုစလံုးမာ အသက္ငယ္ေရလူဧ့ နာမည္ရွိမာ ‘ေမာင္’ နန္႔ ‘မ’ ထည္႔ပနာ ရီး
သားေခၚေဝၚကတ္စြာကို တြိရပါေရ။ ကေလ့ေခ်ဆိုေက ‘ေမာင္’ ၊ ကေလ့ေမေခ်ဆိုေက ‘မ’ ထည့္
ပနာရီးကတ္ေခၚကတ္ပါေရ။ အသက္ႀကီးေရလူရို႕ဧ့ နာမည္ရွိမာ ေယာက္်ားဆိုေက ‘ဦး’ နန္႔ မိမၼ
ဆိုေက ‘ေဒၚ’ ကို ထည့္ပနာရီးသား ေခၚေဝၚကတ္ပါေရ။ ေယေကေလ့ ဧခ်င့္က ဒါသီမဟုတ္၊ ယာ
ယီရာျဖစ္ေတအတြက္ လိုအပ္ခါသံုးပနာ မလိုအပ္ခါ ျဖဳတ္ထားပါေရ။ အဂၤလိပ္စာနန္႔ ႏွဳိင္းျပရဖို႔ဆို
ေက ဦးနန္႔ေမာင္ေရ ‘Mr’ ျဖစ္ၿပီးေက ေဒၚနန္႔မေရ ‘Mrs’ ျဖစ္ ပါေရ။ အယင္ကရခိုင္လူမ်ိဳးတိမာ
ေတာ့ခါ ဦးနန္႔ေဒၚနီရာမာ ဘနန္႔မိကို သံုးေရလို႔သိရပါေရ။ အဂုေတာ့ခါ ဗမာတိနန္႔တတူဦးနန္႔ေဒၚ
ကို သံုးနီကတ္ပါဗ်ာလ္။ ေနာက္တစ္ခုက ရခိုင္ရို႕မာ အယင္ဆံုးမြီးေရ သားသမီးကိုနာမည္ထားေရ
ခါ နာမည္ထဲမာ ‘ဦး’ ကိုထည့္ပနာ ထားပါေရ။ယင္း ‘ဦး’စြာ နာမည္ဧ့ ဇာနီရာမာမဆိုဟိႏိုင္ပါေရ။ ဦးသာထြန္း၊လွဦးျဖဴ၊ဦးေမာင္သိန္း၊ ေအာင္သာဦး ၊ဦးခိုင္ဇံ ဆိုေရနာမည္တိစြာ သားဦး၊သမီးဦး ရို႕
ဧနာမည္တိျဖစ္ပါေရ။အျပန္အလွန္အနီနန္႔ နာမည္ထဲမာ ‘ဦး’ ပါေရလူစြာသားဦး၊ၿမီးဦးပင္ျဖစ္ပါေရ။
(သားဦး၊ျမီးဦးပင္ျဖစ္ေကေလ့ မိဖႏွစ္ပါးစလံုး နာမည္မာ ‘ဦး’ ပါေက သား သမီးနာမည္ကို ‘ဦး’ နန္႔
ထားလို႔မရပါဗ်ာလ္။ ဇာျဖစ္လို႔ေလးဆိုေက မိသားစုတစ္ခုမာ ‘ဦး’ ပါေရ နာမည္သံုးခု မဟိေကာင္း
ပါ။)ဧနာမည္တိထဲက‘ဦး’ေရ ယာယီမဟုတ္ ဒါသီျဖစ္ေတအတြက္ ယင္း ‘ဦး’ ကို ျဖဳတ္ပနာ မေခၚ
အပ္မရီးအပ္ပါ။ယင္း ‘ဦး’ေရ ‘Mr’ကို ဆိုလိုစြာမဟုတ္ေတအတြက္ ယင္းနာမည္ပိုင္သွ်င္စြာ မိမၼေလ့ ျဖစ္ႏိုင္ပါေရ။ အသက္ႀကီးလာလို႔ နာမည္ရွိမာ Mr နန္႔ Mrs တက္စား ဦးနန္႔ေဒၚကို ထည့္ခ်င္ေရ
လို႔ဆိုေကေယာက္်ားျဖစ္ေတ ဦးသာထြန္း ကို ‘ဦးဦးသာထြန္း’၊မိမၼျဖစ္ေတလွဦးျဖဴကို ‘ေဒၚလွဦးျဖဴ’
လို႔ ေခၚႏိုင္ရီးႏိူင္ပါေရ။နာမည္ထဲမာ ‘ေမာင္’ နန္႔ ‘မ’ ပါေရ လူတိေလ့ ယင္းအတိုင္းပင္ျဖစ္ပါေရ။
ေမာင္သာေအာင္၊မသာႏူ ဆိုသူရို႕ကို သာေအာင္၊သာႏု ဆိုၿပီးေက ေမာင္နန္႔မကို ျဖဳတ္ပနာမရီး
အပ္ပါ။ဇာျဖစ္လို႔ေလးဆိုေက ယင္းနာမည္တိထားေရေလာက္ကပင္ အၿမဲတမ္းေခၚဖို႔အတြက္ထား
ကတ္စြာျဖစ္ပါေရ။နာမည္ရွိမာ‘ေမာင္’ပါေရ ေကေလ့ေသာ့ ယင္းတိုင္သွ်င္ေရ အေခ်ျဖစ္ႏိုင္ေရပိုင္
ဝါႀကီးေလ့ျဖစ္နိုင္ပါေရ။နာမည္ပိုင္သွ်င္ဧ့အရြယ္ကို သိစီခ်င္ေကေတာ့ခါ လူငယ္ဆိုေက ‘ေမာင္
ေမာင္သာေအာင္၊ မမသာႏု’ နန္႔ လူႀကီးဆိုေက ‘ဦးေမာင္သာေအာင္၊ေဒၚမသာႏု’ ဆိုပနာ ရီးႏိုင္
ေခၚႏိုင္ပါေရ။ ဧခ်င့္ေရေအာက္သားတိနန္႔ မတူေရ ရခိုင္ရို႕ဧ့ နာမည္ထားပံုတစ္ခုျဖစ္ပါေရ။ ေအာက္သားတိမာက်ခါ ‘ေမာင’္နန္႔ ‘မ’ကို ျဖဳတ္ၿပီးေက သာေအာင္၊သာႏု ဆိုပနာရီးႏိုင္ေခၚႏိုင္
ေရပိုင္ အသက္ငယ္ရြယ္သူတိျဖစ္ပါက ေမာင္နန္႔ မ ကို တပ္ပနာ ရီးကတ္ေခၚကတ္ပါေရ။ အသက္ႀကီးေရေအာက္သားတိဧ့ နာမည္ရွိမာ ‘ေမာင္’နန္႔ ‘မ’ကို အတြိရနည္းပါေရ။
(၂)ေအာက္သားတစ္ပိုင္း ရခိုင္နာမည္

ဧနာမည္တိေရ ေအာက္သားနာမည္ကို ရခိုင္မွဳျပဳထားေရနာမည္တိျဖစ္ပါေရ။ ဧနာမည္တိထဲက အမ်ားစုေရ ရခိုင္သရျဖစ္ေတ ‘အီ’သရတိကို ဗမာသရျဖစ္ေတ ‘ ေအ’သရတိနန္႔ ရီးသားမွည့္ေခၚ
ထားေရ နာမည္တိျဖစ္ပါေရ။ ဥပမာ အနီနန္႔ ေျပာရေက ခိုင္ေနဝင္း၊ခိုင္ေမာင္ေထြးရို႕ေရ ရခိုင္ဆို
ေရ ဂုဏ္ပုဒ္ကို ေဖာ္က်ဴးပနာ‘ခိုင္’ကို နာမည္ဧ့ရွိမာ ထည့္ဗ်ာလ္ထားေကေလ့ ေအာက္သားတစ္
ပိုင္းရခိုင္နာမည္တိရာ ျဖစ္ပါေရ။ ဇာျဖစ္လို႔ေလးဆိုေက ယင္းနာမည္တိမာပါေရ ‘ေန’ နန္႔ ‘ေထြး’
ရို႕ေရ ေအာက္သားအသံုးအႏွဳန္းတိျဖစ္ေတအတြက္ေၾကာင့္ပါ။ ယင္းနာမည္တိကို ရခိုင္အရီးအ
သား၊ရခိုင္ဘာသာစကားနန္႔ ရီးရေျပာရဖို႔ဆိုေက‘ခိုင္နီဝင္း၊ ခိုင္ေမာင္ထြီး’ လို႔ ရီးရဖတ္ရပါလိေမ။
ယင္းပိုင္မဟုတ္ဘဲနန္႔ ‘ခိုင္’ပါတိုင္းရာ ရခိုင္နာမည္ ျဖစ္ေတလို႔ဆိုေက ရခိုင္စာရီးဆရာႀကီးတစ္
ေယာက္သေရာ္ထားေရပိုင္ ‘စြာ’ တစ္လံုးပါစြာနန္႔ ရခိုင္စကားလို႔ သတ္မွတ္ပနာ ရခိုင္စာပီနန္႔
ဘာသာစကားေရ ငါးပါးေမွာက္ကိန္း ဆိုက္လားပါလိေမ။(နာမည္တိထဲမာပါေရ ‘ေအး’ ကိုေတာင္
မွ ရခိုင္ဘာသာစကားအျဖစ္လက္ခံရခက္ပါေရ။ ဇာျဖစ္လို႔ေလးဆိုေက ‘ေအး’ ေရ ဗမာစကားျဖစ္
ၿပီးေက ရခိုင္ရို႕နိ႔စဥ္သံုးစကားတိထဲမာ ‘အီး’ လို႔ရာ ေျပာကတ္ေတအတြက္ေၾကာင့္ ‘ေအး’ပါေရ နာမည္ပိုင္သွ်င္တိ စဥ္းစားသင့္ပါေရ။)ယင္းပိုင္ဆိုေက ရွီးေခတ္ရခိုင္လူမ်ိဳးတိမာ ေအာက္သားနန္႔
တူေရ ရခိုင္နာမည္တိ မဟိပါလားလို႔ ေစာဒကတက္လာႏိုင္ပါေရ။ ယဥ္ေက်းမွဳခ်င္းဆက္စပ္နီေရ
အတြက္ တူညီမွဳတိကားဟိႏိုင္ပါေရ။ ေယေကေလ့ေသာ့ ရခိုင္နာမည္မ်ားကာေရ ေအာက္သားတိ
နန္႔ ကြဲၿပီးေက နာမည္ၾကားလိုက္စြာနန္႔ ရခိုင္သားမွန္းသိႏိုင္ပါေရ။လက္ဟိအနီအထားအရ ရခိုင္
နာမည္တခ်ိဳ႕ ရွီးေခတ္ရခိုင္နာမည္တိနန္႔ မတူဘဲ ဆန္းသစ္လာစြာကို တြိရပါေရ။ ‘ျမတ္ခိုင္ေက်ာ္၊ ဝင္းကိုခိုင္၊ ခိုင္ေက်ာ္လင္း၊ ညီမင္းခိုင္’ ဆိုေရ နာမည္တိကို ၾကည့္ေက ရွီးေခတ္ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕နာ
မည္တိနန္႔ မတူစြာကိုတြိရပါေရ။ ေယေကေလ့ေသာ့ ယင္းနာမည္တိေရ ေအာက္သားနာမည္
ေလာင္းရိပ္က ကင္းရြတ္ပနာ ရခိုင္နည္း၊ရခိုင္ဟန္နန္႔ ဆန္းသစ္လာစြာျဖစ္ေတအတြက္ ရခိုင္မ်ိဳး
ဆက္သစ္ရို႕ လက္ခံႀကိဳဆိုအတုယူသင့္ပါေရ။ ယင္းတိုင္သွ်င္ရို႕မာပိုင္ စာပီအႏုပညာသမားတိနန္႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးေကာင္းစားေရးအတြက္ တဖက္တလမ္းက လုပ္ေဆာင္နီကတ္သူရို႕အနီနန္႔ေလ့ မိမိရို႕
နာမည္ကို ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕အတုယူသင့္ေရရခိုင္နာမည္မ်ိဳး ထားကတ္စီခ်င္ပါေရ။ ခိုင္ေက်ာ္လင္းနာ
မည္ႀကီးခ်ိန္မာ မြီးလာေရ မ်ိဳးဆက္သစ္ေခ်တိနာမည္စြာ ခိုင္ေက်ာ္လင္းျဖစ္နိုင္ေရပိုင္ ဇင္မာထြန္း
နာမည္ႀကီးခ်ိန္မာေလ့ မြီးဖြားႀကီးျပင္းလာေရ မ်ိဳးဆက္သစ္ေခ်တိစြာ ဇင္မာထြန္းျဖစ္ႏိုင္ပါေရ။
ေကာင္းစြာကို အတုယူမွဳနည္းပါးေကေလ့ ဆိုးစြာကို အတုယူတတ္ကတ္စြာက လူသားရို႕သဘာဝ
ျဖစ္ေတအတြက္နန္႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးဂုဏ္ပုဒ္ကိုထမ္းပနာ ရွိကလားနီကတ္ေတ ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕အနီနန္႔ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမွဳနန္႔ ဆန္႔က်င္ေရ နာမည္တိကို ေယွာင္ကတ္ဖို႔လိုပါေရ။
(၃)ေအာက္သားအသံထြက္နန္႔ ရခိုင္နာမည္

ဧနာမည္တိစြာ ရခိုင္နာမည္တိကိုဖ်က္ဆီးရာေရာက္ေတပိုင္ ရခိုင္စကားအသံထြက္တိကိုေလ့ ပ်က္စီးစီပါေရ။အကြ်န္႔မာ တင္တင္ဦး ဆိုေရ သူငယ္ခ်င္းမ တစ္ေယာက္ဟိပါေရ။ အကြ်န္ရို႕ရြာမာ စကားနွစ္မ်ိဳး(ေတာင္ေျမာက္) ေျပာကတ္ေတအတြက္ တခ်ိဳ႕က ယင္းသူ႔ကို တင္တင္ဦး လို႔ ေခၚကတ္ေတပိုင္တခ်ိဳ႕က တန္တန္ဦး လို႔ ေခၚကတ္ပါေရ။ဧခ်င့္ေရ မိရို႕ဖလာ အစဥ္အလာသံုးအ
သံနန္႔ ေခၚစြာျဖစ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ေခၚကတ္ေကေလ့ ယင္းသူေလးတန္းေအာင္လို႔ ၿမိဳ႕ေက်ာင္းကို ေရာက္ေတခါ ယင္းနာမည္ထဲက အသံထြက္အေခၚအေဝၚတိေပ်ာက္ပနာ တိန္တိန္ဦး ဆိုေရ ေအာက္သားအသံထြက္နန္႔ နာမည္တစ္ခုကို ပိုင္ဆိုင္လားခပါေရ။ ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕မာ အႏွစ္ႏွစ္အ
လလထိန္းသိမ္းေျပာဆိုလာေရ ရခိုင္စကားတိစြာ ေအာက္သားဘာသာစကားဧ့ ေလာင္းရိပ္မာ တခ်က္ေခ်နန္႔ ေပ်ာက္ကြယ္လားတတ္ေတဆိုစြာ ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕သတိခ်ပ္သင့္ပါေရ။ အျခားတစ္
ဖက္မာေလ့ စာပီနန္႔ဘာသာစကားကို တန္ဖိုးထားရေကာင္းမွန္းမသိသူတိက‘စကားအမ်ိဳးအစား
ကြဲျပားေကေလ့ ရခိုင္သားရာ’ ဆိုေရ စကားကို အခြင့္ေကာင္းယူလားျခင္းပင္ ျဖစ္ပါေရ။ ရခိုင္
လူမ်ိဳးနာမည္တိထဲမာ ယင္းပိုင္ေအာက္သားအသံထြက္နန္႔ နာမည္တိ မကန္မကန္ဟိလာပါေရ။
‘အင္’ သရအရီးအသားနန္႔ရီးထားေရ ‘တင္၊ခင္၊ဇင္’ ရို႕ကို ‘တိန္၊ခိန္၊ဇိန္’လို႔ အသံထြက္ျခင္း၊ ‘အဥ္’ သရအရီးအသားျဖစ္ေတ ‘ယဥ္’ ကို ‘ယိုင’္ လို႔ မေခၚဘဲနန္႔ ‘ယိန’္ လို႔ ေအာက္သားမက်တက် ေခၚ
ျခင္း၊ ရခိုင္ရသံအရီးအသားတိျဖစ္ေတ ‘ ရီ၊ ျမင့္၊ၾကည္’ ရို႕ကို ေအာက္သားတိေခၚေရပိုင္ ‘ယီ၊မ်ိန္႔၊
က်ီ’ လို႔ေခၚကတ္စြာေရ ရခိုင္သားနန္႔ ရခိုင္နာမည္ လမိုင္းမကပ္ပါလို႔ ဆိုခ်င္ပါေရ။ ရခိုင္ေရ ဗမာ
မဟုတ္ပိုင္ ရခိုင္စကားေလ့ေသာ့ ဗမာစကားမဟုတ္ေတအတြက္နန္႔ ရခိုင္နာမည္ကို ရခိုင္အသံနန္႔ ေခၚေဝၚကတ္စီခ်င္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ေခၚေဝၚခံရဖို႔အတြက္ေလ့ ယင္းနာမည္ပိုင္သွ်င္မာ တာဝန္ဟိပါ
ေရ။
(၄)အဂၤလိပ္ပိုင္ရီးေရခါ ေအာက္သားျဖစ္သားျဖစ္လားေရ ရခိုင္နာမည္

ဇာေၾကာင့္ေလးေတာ့မသိပါ၊ အဂၤလိပ္စာတတ္ပါေရ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိေဂ်း ဧနာမည္တိကို ပိုင္ဆိုင္
ကတ္ပါေရ။က၊ခ၊ဂ အစဟိေရ ရခိုင္အကၡရာတိကို သံုးပနာရီးေရခါ ရခိုင္နာမည္ပီသကတ္ေကေလ့ အဂၤလိပ္ပိုင္ရီးေရခါ ေအာက္သားဘာသာစကားဧ့ ေလာင္းရိပ္ေအာက္ကို ေရာက္လားခပါေရ။ ဧနာမည္တိစြာ ပြဲေပါက္ျပင္ေပါက္ၿပီးေက လူရွိသူရွိကို အထြက္မ်ားေရ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိမာ အတြိရမ်ား
ပါေရ။ ေတာ္လွန္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ထဲမာ တြိရေရပိုင္ ဘေလာ့ဂ္စာမ်က္ႏွာတိအပါအဝင္အြင္
လိုင္းထက္မာ အတြိရမ်ားပါေရ။ရခိုင္ပိုင္ရီးေရခါ ‘သန္းဝင္းေခ်’ ျဖစ္ပနာ အဂၤလိပ္ပိုင္ရီးေရခါ
‘THAN WIN CHAY’ ၊ ရခိုင္ပိုင္ရီးေရခါ ‘ျမသာႏု’ ျဖစ္ပနာ အဂၤလိပ္ပိုင္ရီးေရခါ ‘MYA THA NU’ ရီးကတ္စြာတိေရ ရခိုင္အသံထြက္နန္႔ တျခားစီျဖစ္နီပါေရ။ ‘ဝင္း၊လင္း၊မင္း’ ကို ‘WIN၊ LIN၊ MIN’လို႔ ရီးကတ္စြာတိနန္႔ ‘ျမင့္၊ ၿဖိဳး၊ ျဖဴ’ ရို႕ကို ‘ MYINT၊ PHYO၊ PHYU’ လို႔ ရီးကတ္စြာတိေလ့ေသာ့ ရခိုင္
စကားအသံထြက္တိနန္႔ ဆန္႔က်င္နီေရအတြက္ ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕အနီနန္႔ ဆင္ျခင္ကတ္ဖို႔လိုအပ္ပါေရ။ စာလံုးေပါင္းတိမတည္ၿငိမ္ခင္မာ ‘မင္း’ ကို ‘MUN၊ MON၊ MUNN၊MONN၊ MURN၊ MORN၊ MONG’ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရီးသားကတ္ေကေလ့ ဗမာအသံထြက္နန္႔ ရီးေရ ‘MIN’ နန္႔စာေက ရခိုင္အသံ
ထြက္နန္႔ အမ်ားႀကီး ကိုက္ညီမွဳဟိစြာကို အဂၤလိပ္အသံထြက္ကိုနားလည္ေရရခိုင္သားတိုင္းသိပါလိ
ေမ။ရခိုင္နာမည္တိမာအသံုးမ်ားေရ ‘ထြန္း’ ကိုေလ့ ဗမာတိသံုးေရ ‘TUN’ ထက္ ‘TWAN’ သို႔မဟုတ္‘HTWAN’ နန္႔ ရီးစြာက ပိုလို႔ ရခိုင္အသံနန္႔ လိုက္ဖက္စြာကို ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႔အနီနန္႔ အလိျပဳသင့္ပါ
ေရ။ရခိုင္ဘာသာစကားတည္တံ့နီစြာမာ ရေကာက္သံတိဧ့ က်ားကန္ပီးမွဳကေလ့ အေရးပါေရအ
တြက္နန္႔ ရရစ္နန္႔ ရီးေရရခိုင္နာမည္တိကိုေလ့ ရေကာက္သံ (Rသံ) နန္႔ ရီးသားကတ္ဖို႔လိုပါေရ။
ရခိုင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္အနီနန္႔ ရခိုင္စကားကို ရခိုင္လီသံစစ္စစ္နန္႔ (အတတ္ႏိုင္ဆံုး)ေျပာသင့္ေရ
ပိုင္ ရခိုင္စစ္စစ္နာမည္တစ္လံုးကိုေလ့ ပိုင္ဆိုင္သင့္ပါေရ။ ဧခ်င့္ေရ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိုင္းအတြက္ အလြယ္
ကူဆံုး အလုပ္ျဖစ္ပါေရ။ ခက္ခဲနက္နဲေရ အလုပ္တိကို မလုပ္ႏိုင္ေကေတာင္မွ လြယ္ကူေရ ဧအလုပ္
ေခ်တိကို ရခိုင္လူမ်ိဳးတိုင္းလုပ္ႏိုင္ကတ္ပါစီလို႔ဆုေတာင္းလိုက္ပါေရ။

ခိုင္မင္းဇံ(ရခိုင္ျပည္)